Koperslagerij
De koperslagerij werd samen met de smederij voor wielbanden en een metaalgieterij ondergebracht in één gebouw: het huidige Gebouw 76. Het had een voor de NS-werkplaats zeldzame spantenconstructie, lijkend op de gangbare Polonceau-spanten, maar anders. De spanten waren twee V-liggers die aan elkaar verbonden waren met een trekstang.
Bestekken voor de koperslagerij dateren uit 1869, evenals die van een metaalgieterij, het eerste ketelhuis en een opslagplaats voor petroleum. De heer Kempenaars was de aannemer. De koperslagerij was gebruiksklaar voor de officiële opening van de werkplaats in 1870.
Rol binnen de werkplaats
In de slagerij werden koperen platen tot stoomketels en dommen voor locomotieven geklopt. Er stonden ook boor-, draai-, frees-, schaaf- en slijpbanken opgesteld om koper en brons te bewerken én om de luchtpompen mee te kunnen repareren. De luchtpompen waren onderdeel van elke locomotief en zorgden voor druk op de reminrichting.
De koperslagerij had doorgangen aan de noord- en zuidkant, die toegang gaven tot een binnenplaats. Hoewel die doorgangen inmiddels zijn gedicht met ramen in stalen frames, zijn er nog restanten van te zien. De gevels van Gebouw 76 en Gebouw 84 zien er, net als vroeger, hetzelfde uit.
Huidig gebruik
De koperslagerij was altijd goed herkenbaar. Het had, evenals de smederij, schoorstenen die boven het gebouw uittorenden. Een deel van de koperslagerij is na 1960 gesloopt, zo blijkt uit tekeningen uit dat jaar, waarop het gebouw ineens minder ruimte inneemt.
Gebouw 76 heeft op enig moment nog gefungeerd als pijpenafdeling, waar het leidingwerk voor locomotieven werd gemaakt. Momenteel huist er een lowbudgettheater in onder de naam ‘Bleyemakerij Boemel 76’.
Zie ook
Externe links
Bronnen
- Oud-medewerker van de NS-werkplaats Hans Clijsen.
- ‘Tilburgse Spoorzone’ – Cultuurhistorische verkenning: Bilan, Tilburg, 2004.
- ‘Centrale Spoorwegwerkplaats Tilburg’ – Bouwhistorisch onderzoek: Boei, Hoevelaken, 2008.
- ‘Nedtrain Tilburg 1868-2003’ – Geschiedenis van de spoorwegwerkplaats D’n Atelier: Henk van Doremalen en Martin van Broekhoven, Tilburg, 2003.