Bokhamerstraat (Tilburg)
| Stadsdeel: | West |
|---|---|
| Wijknaam: | TweeStedenziekenhuis-Rooi Pannen |
| Datum besluit: | B & W 5 december 1968 |
| Jaar: | 1900 |
De straat, lopende vanaf de Wandelboslaan, oostelijk van de Reitse Hoevenstraat, zuidoostwaarts en vervolgens zuidwestwaarts, tot de Alleenhouderstraat.
[Copyright foto: www.elsfranken.nl (2008)]
Herkomst
De Bokhamerstraat in 1986.
De Bokhamerstraat is genoemd naar die bochamer, een stuk land dat grensde aan de Herstal en dat al in 1369 en later in 1418 wordt genoemd. In 1433 wordt melding gemaakt van een stuk lant den bochamer aen den heerstal aen den kercwech. De Bokhamer ligt aen die hoeve; hiermee wordt de oude herdgang de Hoeven bedoeld. Een akte uit 1550 gaat over die hoeve in den bochamer aen die langstraet. Sprenger de Rover meent dat de naam Bokhamer is afgeleid van een woord voor het werktuig dat in de middeleeuwen onder meer in Tilburg in gebruik moet zijn geweest en hier bochamer werd genoemd. Het Middelnederlandse woord boker is een werktuig om vlas mee te beuken (het braken van het vlas). Het blijft een hachelijke zaak om oude toponiemen te gaan verklaren, maar het is wel opvallend dat op de kaart van D. Zijnen uit 1760 de naam de Vlasstraat voorkomt als voortzetting van de niet benaamde, Bokhamerstraat.
De Vlasstraet aen die Rijt wordt al in 1390 vermeld. Als gebiedsaanduiding heeft Zijnen de Bok Hamel, een schrijfwijze die we overigens in geen enkele archiefbron zo aantreffen. In de Bokhamer lagen in de 15e eeuw ook een beemd die de Martel werd genoemd en een stuk land Trederose. In de bocht van de Bokhamer lag de wolspoel van de Herstal, door Zijnen (1760) op zijn kaart reeds ingetekend en in de Verdeeling van de Tienden (1778) vermeld; de Zandsen-klamp ligt beginnende ten Oosten in de Hoevensestraat, voor de Tongerlose Hoef van daar door die straat tot aan den herstal, aan de Wolspoel aldaar, van daar, ten Zuiden door de Reitse-straat' (etc.) De straatnaam Bokhamerstraat werd pas in 1900 voor het eerst officieel vastgesteld, lopende van de Reitsche Hoevenstraat bij wed. A. J. Kolen, zuid-westwaarts tot de Alleenhoudersstraat.
Het deel van de huidige Bokhamerstraat, tussen de Joannes Berisstraat en de Alleenhouderstraat, was oorspronkelijk een deel van de Herstalsestraat, later Oude Herstalsestraat genoemd. Een aantal panden in de Bokhamerstraat is aangewezen als rijks- of gemeentelijk monument. Verder is een gedeelte van de straat zelf aangewezen als gemeentelijkmonument.
Bron: Ronald Peeters, De straten van Tilburg (1987) / Rob van Putten