Andries van den Bosch

Andries vd Bosch

Huis van Andries vd Bosch. (Nu bakkerij Besselink.)

Andries van den Bosch, oudste zoon van de burgemeester, was sinds 1821 gemeentesecretaris van Udenhout. Hij zal een van de weinigen zijn geweest die hadden gestudeerd, kon schrijven en belangrijk: lijsten van de personele belasting kon opstellen. Als secretaris heeft Andries vele documenten nagelaten. Maar wee degene die ze moet lezen. Hij had onleesbare hanenpoten. Andries bleef gemeentesecretaris tot 1834. In dat jaar werd hij opgevolgd door zijn neef Andries, de zoon van dorpsonderwijzer Christiaan Kuipers. Als gemeentesecretaris ontpopte Andries van den Bosch zich als een moeilijk persoon, opvliegend en makkelijk ruziemakend, zelfs met de vuist. Op 4 oktober 1824 ’s avonds om 9 uur ging de schout, vergezeld van twee marechaussees, naar de herberg van Antony Robben (Slimstraat 1), waar een ruzie aan de gang zou zijn. Het bleek te gaan om de notaris/gemeentesecretaris, die ruzie had gehad met een andere cafébezoeker, afkomstig uit Loon op Zand. Andries had hem uiteindelijk opgepakt en buitengezet. Toen de schout arriveerde, bulderde de notaris: “smeerlappen, gij lieden komt de rust verstoren in plaats van bewaren”. Later die avond werden bij de herberg van Jan van Hulten alle ruiten ingeslagen, waarvoor de dag er op onze notaris/gemeentesecretaris werd verhoord. Een ander conflict had Andries van den Bosch met de dorpsarts. De arts mocht elk jaar een bedrag declareren om medicijnen te kunnen verstrekken aan arme inwoners. Maar Jan Andries van den Bosch weigerde om die declaraties te tekenen. Dit leidde tot een conflict met de burgemeester, dat werd uitgevochten bij de provincie in Den Bosch. Na zijn vertrek als gemeentesecretaris bleef notaris Van den Bosch voor de nodige onrust zorgen. Het was gebruikelijk dat bij een openbare verkoping een zekere opslag ten goede kwam aan de armen. De notaris behoorde dat bedrag te innen en af te dragen aan de gemeente. Andries van den Bosch inde de bedragen wel, maar droeg ze niet af aan de gemeente. Sterker nog, hij declareerde consumpties, die door de burgemeester uit eigen zak waren betaald. Kortom, stof voor jarenlange conflicten tussen de notaris en het gemeentebestuur. In 1844 een volgend conflict. De gemeente had een publicatiebord staan op de plaats van het huidige fraterhuis. Op zondag na de hoogmis moesten de mensen even de laatste aankondigingen lezen, vaak voorgelezen (of geschreeuwd) door een omroeper. Sinds mensenheugenis maakte de notaris gebruik van dat gemeentelijk publicatiebord. Maar in 1844 plaatste notaris Van den Bosch een eigen publicatiebord voor het huis van zijn broer, koperslager Adriaan van den Bosch, die schuin tegenover de kerk woonde (nu slijterij Kuipers) en zoon Gerard diende als omroeper op exact hetzelfde moment als een omroeper doende was bij het gemeentelijk publicatiebord. Maar Andries Jan van den Bosch kende ook een andere kant. Toen in 1841 de nieuwe waterstaatskerk werd gebouwd moest daarvoor grond worden gekocht van de familie Robben. Andries Jan van den Bosch betaalde de grond en schonk deze aan de kerk. Voor zover bekend de enige schenking van onze notaris.