Bels Lijntje (Tilburg)

Datering van het verhaal:	1-4-2007

Het Bels Lijntje Op 1 oktober 1867 werd de lijn Turnhout-Tilburg in gebruik genomen, in de volksmond Bels Lijntje genoemd. Deze naam omdat zowel de aanleg als de exploitatie gebeurde door een Belgische maatschappij. De reis van Turnhout naar Tilburg duurde ongeveer een uur en liep vanuit Turnhout via Weelde-Merksplas, Baarle-Nassau, Aplhen, Riel naar Tilburg. In totaal waren er op de lijn vier stations gebouwd, namelijk in Alphen, Riel, Baarle-dorp en Weelde-Merksplas. In 1906 kwam daar nog een grensstation, Baarle-Nassau-grens/Weelde station bij. Er reden een viertal treinen per dag heen en weer. Men verwachtte dat de lijn Turnhout-Tilburg een grote internationale lijn zou worden, maar al vanaf de beginjaren was er weinig personen- en goederenvervoer langs de lijn. De spoorlijn werd een lokale lijn. Dit heeft onder andere te maken met de komst van een tramlijn tussen Turnhout en Tilburg, concurrentie van de lijn Antwerpen-Rotterdam, de komst van de bus en de vrachtwagen. Als gevolg van deze ontwikkeling werd in een kleine zeventig jaar na de opening, op 7 oktober 1934 het personenvervoer op het Bels Lijntje afgeschaft. Met het goederenvervoer ging het in de jaren dertig eveneens bergafwaarts. Tussen de jaren dertig en vijftig zijn er veel sporen, loodsen en stationnetjes afgebroken. Na de Tweede Wereldoorlog ging het niet veel beter met het Bels Lijntje. Het station Baarle-Nassau-grens werd in 1959 gesloopt, slechts vijftig jaar na de opening. In 1958 werd het stuk Riel-Tilburg verlegd vanwege de aanleg van het hoogspoor in Tilburg om het lijntje uit de drukke stad te houden. Opvallend is dat het vervoer op de lijn toch nog belangrijk genoeg bevonden werd om in plaats van sluiting over te gaan tot een kostbare verlegging. De NS heeft niet lang plezier gehad van de nieuwe lijn. Het goederenvervoer bleef verder terug lopen. In 1966 verdween het station Riel en in 1968 dat van Alphen. Op 1 juni 1973 reden de laatste officiële treinen. Dit betekende echter niet het einde van het Bels Lijntje. In de zomer van 1974 begon Stichting Stoomtrein Tilburg-Turnhout op zondagen met stoomtreinritten van Tilburg tot de grens en terug. Het Belgische gedeelte van de lijn was te slecht om te bereiden. In de eerste twee succesvolle jaren huurde de stichting een trein van de NS. Dit was echter te duur en vanaf 1976 beschikte de stichting over eigen materieel. Dit mocht niet baten. In de zomer van 1981 reed vanwege geldgebrek voor het laatst een stoomtrein over het lijntje. Hoe moest het nu verder met het Bels Lijntje? Aan Belgische zijde was in 1986 begonnen met het afbreken van de lijn. Kort daarop werd ook in Nederland het lijntje opgebroken. Lange tijd was het onduidelijk wat er verder zou gebeuren. Veel mensen dachten dat het traject opgebroken werd voor de TGV. Uiteindelijk kreeg het lijntje een nieuwe bestemming. In 1989 werd de bedding van de opgebroken spoorweg omgetoverd tot een fietspad.