Bijzondere leerstoel
Vestigen van een leerstoel
De universiteit kan daartoe gekwalificeerde personen benoemen tot bijzonder hoogleraar. Zo’n benoeming vindt meestal plaats voor een dag in de week en voor een periode van vijf jaar (desgewenst met eenzelfde termijn te verlengen). Voordat iemand kan worden benoemd tot bijzonder hoogleraar moet er een bijzonder leerstoel worden gevestigd. Het vestigen van zo’n leerstoel moet gebeuren door een rechtspersoon van buiten de universiteit, veelal een organisatie die om ideële motieven wil bijdragen aan wetenschappelijk onderwijs en onderzoek op een bepaald terrein. Voor de oprichting en instandhouding van bijzonder leerstoelen heeft de universiteit in 1988 de stichting Bijzonder leerstoelen opgericht. Deze staat onder voorzitterschap van de rector magnificus*.
Criteria
De universiteit hanteert als uitgangspunt dat het vakgebied van een bijzonder leerstoel moet aansluiten bij het profiel van een faculteit en een verrijking moet betekenen van het bestaande aanbod. Ook moet er een redelijke belangstelling van studenten voor het nieuwe onderwijsaanbod zijn te verwachten. Een organisatie die in Tilburg een bijzondere leerstoel wil vestigen moet bereid zijn hiervoor gedurende vijf jaar ten minste 40.000 euro per jaar bij te dragen. Het feit dat er wordt betaald, betekent absoluut niet dat de instellende organisatie zeggenschap heeft over de inhoud van onderwijs en onderzoek of kan bepalen wie op de betreffende leerstoel wordt benoemd. De werving van een hoogleraar voor de leerstoel is in principe open. Het komt voor dat de organisatie die de leerstoel wil instellen een kandidaat uit de eigen gelederen heeft klaar staan. Deze zal echter altijd moeten meedingen in een open competitie. Iedere bijzondere leerstoel kent een raad van toezicht, waarin zowel vertegenwoordigers van de faculteit als van de vestigende instantie zitting hebben.
Benoemingseisen
De benoemingseisen voor bijzonder hoogleraren zijn niet per se gelijk aan die van gewoon hoogleraren. Een kandidaat moet gepromoveerd zijn en op het vakgebied van zijn leerstoel hebben gepubliceerd. Verder telt zwaar mee dat iemand beschikt over uitgebreide expertise en ervaring op het vaak specialistische vakgebied en in staat is een brug te slaan tussen theorie en praktijk.
Ruim 60 leerstoelen
Anno 2017 heeft de universiteit ruim 60 bijzondere leerstoelen, tien jaar geleden waren dat er ongeveer 50 en tien jaar daarvoor 40. Onder de vestigende instanties zijn veel instellingen op het gebied van gezondheidszorg, zoals diverse regionale ziekenhuizen, GGZ-instellingen, ziektekostenverzekeraar CZ, het Zorginstituut Nederland, het RIVM, instellingen op het gebied van jeugdzorg en pastorale zorg. Verder ook bedrijven in de financiële sector zoals De Nederlandse Bank, Rabobank, het ABP en grote Nederlandse ondernemingen als Philips, KLM en enkele energiebedrijven. De leeropdrachten variëren van ‘Geestelijke verzorging in justitiële inrichtingen’ tot ‘Datascience, e-health and communication’ en van ‘Creatief ondernemerschap’ tot ‘Cultuur in Brabant’.